Szczegóły - Obrazowanie magnetyczno-rezonansowe (MRI)
Obrazowanie megnetyczno-rezonansowe, zwane rezonansem magnetycznym stanowi nieinwazyjną metodą, dzięki której uzyskiwane są obrazy wnętrza badanych obiektów. Wykorzystywane jest w różnorodnych badaniach ciała pacjenta. Wykonywane na zlecenie lekarza.
Polega ono na umieszczeniu badanej osoby w komorze aparatu, w stałym polu magnetycznym o wysokiej energii. Powoduje to, że linie pola magnetycznego jąder atomów - w organizmie człowieka - ustawiają się równolegle do kierunku wytworzonego pola magnetycznego. Dodatkowo sam aparat emituje fale radiowe, które docierając do pacjenta i jego poszczególnych tkanek wzbudzają w nich powstanie podobnych fal radiowych (to zjawisko nazywa się rezonansem), które z kolei zwrotnie są odbierane przez aparat. Komputer dokonując skomplikowanych obliczeń, odzwierciedla uzyskane dane w formie obrazów struktur anatomicznych. Aparat na żądanie operatora może też dokonać obliczeń w taki sposób, aby przedstawić obraz anatomiczny w dowolnie wybranej płaszczyźnie. Obrazy badanych struktur u poszczególnych pacjentów zapamiętywane są w pamięci stałej komputera, tj. na dyskach optycznych. Obrazy te są także utrwalane przez specjalną kamerę na zwykłej folii rentgenowskiej.
Jest to badanie całkowicie nieinwazyjne, gdyż w przeciwieństwie do innych badań radiologicznych nie wykorzystuje promieniowania rentgenowskiego, lecz nieszkodliwe dla organizmu pole magnetyczne i fale radiowe. Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Wykonywane jest u chorych w każdym wieku, a także u kobiet ciężarnych.
Czemu służy badanie?
Zezwala ono w sposób całkowicie nieinwazyjny ocenić strukturę anatomiczną badanego pacjenta w dowolnej płaszczyźnie (w tym także trójwymiarowo), a szczególnie dobrze pozwala ocenić ośrodkowy układ nerwowy (mózg i kanał kręgowy), a także tkanki miękkie kończyn (tkanki podskórne, mięśnie i stawy). Obecnie jest to metoda pozwalająca na najbardziej skuteczną ocenę struktur anatomicznych oraz ujawnienie ewentualnie występujących patologii z dokładnością do kilku milimetrów. Badanie służy także nieinwazyjnej ocenie naczyń całego organizmu (tzw. angiografia rezonansu magnetycznego). W angiografii rezonansu magnetycznego przy pomocy aparatu do rezonansu magnetycznego i bez użycia środka kontrastowego (w sposób nieinwazyjny) można otrzymać obraz naczyń krwionośnych i ocenić ewentualne patologie (np. tętniaki, naczynia patologiczne, itp.). Uruchamiając odpowiedni program w komputerze można uzyskać obraz układu tętnic lub żył organizmu.
Wskazania do wykonania badania.
Biorąc pod uwagę ośrodkowy układ nerwowy, wykonywane jest w razie:
- podejrzenia chorób demielinizacyjnych (np. stwardnienie rozsiane),
- podejrzenia chorób otępiennych (np. choroba Alzheimera),
- podejrzenia występowania nowotworu mózgu trudnego do oceny w innych badaniach,
- potrzeby oceny struktur okolicy przysadki mózgowej, oczodołu, tylnego dołu mózgu,
- podejrzenia występowania guzów kanału kręgowego,
- potrzeby oceny anatomicznej struktury kanału kręgowego,
- podejrzenia pojawienia się zmian popromiennych w ośrodkowym układzie nerwowym,
- zaburzeń neurologicznych o niewyjaśnionej etiologii,
- innych skomplikowanych przypadkach neurologicznych.
W niektórych przypadkach pacjent powinien być poddany wstępnej ocenie w innych prostszych badaniach radiologicznych (np. tomografii komputerowej). Wyniki wszystkich poprzedzających badań dodatkowych powinny być dostarczone lekarzowi prowadzącemu przed wykonaniem badania rezonansu magnetycznego.
Sposób przygotowania do badania.
Przed badaniem, co najmniej na 6 godzin wcześniej, nie należy przyjmować pokarmów stałych. W przypadku badania jamy brzusznej wskazane jest wcześniejsze zastosowanie środków hamujących ruchy (perystaltykę) jelit. Wykonanie badania w znieczuleniu ogólnym jest możliwe jedynie wtedy gdy, gabinet wyposażony jest w specjalną aparaturę przystosowaną do pracy w polu magnetycznym.
Do pomieszczenia w którym znajduje się aparat, z uwagi na powstawanie dużych zaburzeń obrazu nie wolno wchodzić z żadnymi metalowymi przedmiotami, magnesem, zegarkiem oraz kartami magnetycznymi (karty bankomatowe, kredytowe itp.) gdyż te mogą ulec rozmagnesowaniu.
W przypadku badania oczodołów należy zmyć makijaż, w którym znajdują się drobiny metali kolorowych.
Unika się wykonywania badania u osób z klaustrofobią, a także u osób z metalowymi zastawkami serca, wszczepionymi płytkami ortopedycznymi lub innymi metalowymi przedmiotami umieszczonymi wewnątrz ciała. Badania nie wykonuje się u osób mających wszczepiony rozrusznik serca oraz pooperacyjne metalowe klipsy na tętniakach w mózgowiu.
Opis badania.
Pacjent nie musi się rozbierać do badania i układany jest na ruchomym stole, który przesuwany jest do środka aparatu. Podczas trwania całego badania, które standardowo wynosi około 40 minut, pacjent nie może się ruszać, gdyż jakiekolwiek ruchy powodują niemożność prawidłowego odczytania obrazu.
Wynik badania przekazywany jest w formie opisu, niekiedy z dołączonymi zdjęciami rentgenowskimi. Przed badaniem należy zgłosić badającym:
- Posiadanie rozrusznika serca, metalowych klipsów na tętniaku w mózgu, lub innych metalowych części w organizmie.
- Rozpoznanie wcześniej alergii lub wystąpienie w przeszłości jakichkolwiek reakcji uczuleniowych na leki lub środki kontrastowe.
- Wyniki wszystkich poprzedzających badań.
- Klaustrofobia.
- Skłonność do krwawień (skaza krwiotoczna) - w przypadku stosowania dożylnych środków kontrastowych.
W czasie badania pacjent, pomimo zamknięcia w hermetycznym pomieszczeniu, ma ciągłą możliwość kontaktu z badającymi. Powinien on natychmiast zgłaszać:
- Wszelkie nagłe dolegliwości (np. uczucie klaustrofobii).
- Jakiekolwiek objawy po podaniu dożylnego środka cieniującego (duszność, zawroty głowy, nudności).